speakr.blog

ChatGPT, wat is het en hoe werkt het eigenlijk?

De laatste tijd is ChatGPT regelmatig in het nieuws, een soort magisch systeem dat slimmer lijkt dan mensen. Maar is ChatGPT wel slimmer? En hoe werkt het eigenlijk?

In deze post probeer ik op een eenvoudige manier uit te leggen hoe het ongeveer werkt.

Woorden raden

ChatGPT zit erg indrukwekkend in elkaar. Je stelt een vraag en er komt een serieus antwoord op. Het lijkt wel alsof het systeem je begrijpt. Maar op de achtergrond is het vooral een kwestie van woorden berekenen en achter elkaar plakken. ChatGPT heeft ontzettend veel teksten te lezen gekregen. En daardoor 'weet' het welk woord het meest in aanmerking komt om te volgen na een ander woord. Bijvoorbeeld: de lucht is .... ChatGPT heeft die combinatie vaker gezien en het woord dat het meest in aanmerking komt is 'blauw'. Maar er zijn natuurlijk nog andere woorden die in aanmerking komen, zoals 'grijs', 'grauw', 'geklaard', enz. ChatGPT kijkt daarom ook naar de omringende tekst en maakt op basis van die combinatie een berekening om te bepalen welk woord het hoogst scoort. Het woord met de hoogste score zal worden gebruikt.

Het is dus niet zo dat ChatGPT kan redeneren over tekst. Het is een stroom van scoreberekeningen die er voor zorgt dat er woord voor woord een zin gevormd wordt.

De scoreberekening wordt bepaald door alle tekst die ChatGPT gelezen heeft. De gelezen tekst is dus heel bepalend voor hoe ChatGPT reageert. Wanneer ChatGPT alleen teksten heeft gelezen over blauwe luchten is de kans dat het woord 'grijs' gekozen wordt zeer klein. En wanneer ChatGPT heeft gelezen dat de ene oorlog in 1800 was en een andere in 2002, dan ligt het maar helemaal aan de kwaliteit van de kansberekening of ChatGPT wel met het juiste jaartal komt. ChatGPT kan zelf niet nadenken over deze twee jaartallen, de omringende woorden bepalen de scoreberekening en dus het gekozen jaartal.

Dat wil niet zeggen dat de resultaten niet indrukwekkend zijn. Elke versie van ChatGPT is weer beter dan de vorige en de teksten die ChatGPT schrijft zijn vaak erg indrukwekkend omdat ze zo menselijk lijken en ook ontzettend veel informatie bevatten.

Je kan ChatGPT vragen om een spelletje te schrijven en binnen een paar seconden krijg je de broncode voor het spelletje en ook nog eens uitleg over hoe de broncode in elkaar zit. Dat is toch zeker wel bijzonder. Maar de andere kant is wel dat ChatGPT nooit zelf een spelletje zou kunnen schrijven, het is altijd gebaseerd op wat mensen eerder hebben gepubliceerd en wat ChatGPT daarvan heeft gelezen.

Banen op de tocht?

Omdat ChatGPT zo veel lijkt te weten zijn sommige mensen bang dat ze hierdoor hun baan zullen verliezen. Want als een spelletjesmaker zelf niet meer hoeft te programmeren, wat moet hij dan?

ChatGPT wordt bijvoorbeeld ook al door webshops gebruikt om productomschrijvingen te genereren. Een tekstschrijver is daardoor (bijna) niet meer nodig.

Toch denk ik niet dat ChatGPT mensen in de nabije toekomst zal vervangen. Ookal zijn de gegenereerde teksten indrukwekkend, ChatGPT kent geen enkele vorm van creativiteit en kan ook niets beredeneren.

Het is eerder een nieuw gereedschap dat hier en daar een toepassing heeft.

Wat is nog waar?

Omdat ChatGPT zulke mooie teksten kan genereren, waarbij het lijkt alsof ze door mensen zijn geschreven, komt er ook een ethische vraag naar boven: willen we dit wel, want hoe weet je nu nog of iets door een computer gegenereerd is of door mensenhanden gemaakt?

Zelf zit ik niet zo te wachten op al die kunstmatige teksten. Het lijkt me behoorlijk schadelijk voor mensen om niet te weten of je met een persoon of met een computer praat.

Aan de andere kant worden mensen steeds beter in het onderscheiden tussen wat echt en nep is. Dat zie je bijvoorbeeld in films. De effecten worden steeds beter, ze zijn bijna niet van echt te onderscheiden. Maar inmiddels weet iedereen eigenlijk wel wat echt en wat nep is in een film.

De toekomst?

Wordt ChatGPT de nieuwe toekomst van het zoeken op internet? Waarschijnlijk wel. Maar ik vraag me af hoe goed het gaat worden. Er zijn inmiddels al heel veel producten gebaseerd op Artificial Intelligence of Machine Learning, zoals ook ChatGPT dat is. Maar je ziet vaak dat de laatste stap om het écht goed bruikbaar te maken heel erg moeilijk is. Dat is bijvoorbeeld de reden dat we nog steeds geen volledig zelfrijdende auto's hebben.

We gaan het zien.

_PS. Deze tekst werd door een mens geschreven._